Voluit leven gaat over het omarmen van geluk én lijden. Oftewel: de mooie en de moeilijke kanten van het leven. Maar van nature zijn we allemaal pijnvermijders. We willen wel het geluk, maar niet de pijn. Zo zitten wij, mensen, nou eenmaal in elkaar. Maar dat neemt niet weg dat we met moeilijke dingen te maken krijgen, dus is het belangrijk dat je weet: hoe ga je daarmee om?
Als iets lastig of pijnlijk is, of als je worstelt met pijnlijke gevoelens en emoties, wil je dat natuurlijk graag zo snel mogelijk achter je laten. En dus probeer je het te vermijden. De kans is groot dat je dan gebruikmaakt van een van de volgende vermijdingstrategieën:
- Preventie/ontvluchten – In dit geval ga je dat wat je angst inboezemt simpelweg uit de weg. Heb je bijvoorbeeld angst om met de auto de snelweg op te gaan? Dan neem je de binnenwegen. Zo kom je er tenslotte ook.
- Afleiding – Door afleiding verplaats je je aandacht van je moeilijke gedachten en gevoelens naar iets anders, zodat het lijkt alsof dat wat je moeilijk of pijnlijk vindt er niet is. Je gaat bijvoorbeeld hard werken, of winkelen, of surfen op internet, terwijl je aan een werkstuk of je administratie zou moeten werken.
- Verdoving – Als je je pijn of angst niet meer wilt voelen en dit wilt verzachten, ga je op zoek naar middelen om die te verdoven. Bijvoorbeeld nog wat pijnstillers, een (extra) glas alcohol, een zak chips of een pak koekjes.
Op korte termijn zijn deze strategieën heel effectief, want het werkt onmiddellijk. Maar op de langere termijn betaal je een hoge prijs, omdat het steeds meer van je gaat vragen. Daardoor ben je een steeds groter deel van je kostbare tijd en energie kwijt aan het niet meer willen voelen van pijn, angst of verdriet. En dat is natuurlijk heel jammer, omdat je dan niet meer toekomt aan wat je echt belangrijk vindt in het leven en daar ook veel minder energie voor hebt.
Ik zal je een voorbeeld geven. Bij tijd en wijle heb ik last van een pijnlijke rug. Bewegen gaat dan niet meer zo soepel, maar de pijn is met pijnstillers goed te hanteren. Vervolgens zet ik nog een tandje bij en neem nog wat pijnstillers, maar op den duur merk dat ik steeds meer moet doen om geen pijn te voelen. En dat is uiteraard niet goed.
En zo gaat het meestal als je probeert pijn, angst of verdriet te mijden. Daarom is het belangrijk dat je niet voor de kortetermijnoplossing gaat – ik moet dus geen pillen slikken om de pijn te verminderen en ondertussen gewoon hard doorwerken – maar onderzoekt wat je nu echt wilt, wat je belangrijk vindt. En daar moet je dan mee aan de slag gaan. Want alleen zo kun je voluit leven – leven met zowel voldoening en geluk, als de mindere kanten, zoals pijn, angst en verdriet, die erbij horen.
Welke van de drie vermijdingsstrategieën gebruik jij weleens? Wat is het effect daarvan op korte termijn? En wat op de lange termijn?
PS Kun jij nog wel wat hulp gebruiken bij het leren voluit te leven? Dan ben je van harte welkom bij de training Voluit leven die op 1 november start. Kijk hier voor meer informatie.
Tekst: © Tineke Voorthuis
Recente reacties