Oefenen in de kunst van het waarnemen en contact maken bij wat ik waarneem, is een heel bruikbare en helpende bezigheid om in vrijheid te leven en tot rust te komen. Maar hóé kan de kunst van het waarnemen en contact maken jou en mij helpen?

Dat is natuurlijk de vraag waar het hierom draait en ik zal dat aan de hand van een paar persoonlijk voorbeelden proberen uit te leggen.

Laatst was ik heerlijk wezen wandelen in het bos. Midden op een kruising die ik passeerde, stond een reusachtige eik en toen ik die zag, borrelden gevoelens van dankbaarheid voor Schepper en schepping in mijn hart op. Wat heeft dat te maken met waarnemen en contact maken? Nou, ik stond stil, zag de eik. (Neem dus waar met mijn ogen en ben alert.) Ik merk op dat de schoonheid en grootsheid van de eik mijn hart raken en mij dankbaar maken. (Ik ontwaar wat er is en geef er aandacht aan door de eik het centrum van mijn aandacht te maken. Ik maak contact met de eik en wat de eik met mij doet.)

Nog een voorbeeld. Afgelopen week bleek in een gesprek dat iemand loog en ik voelde afschuw vanbinnen. Ik neem waar met mijn oren en ben alert. (Ik hoor de ander een leugen vertellen.) Ik sta stil en geef er aandacht aan. (Ik ben me bewust dat ik dit erg en afschuwelijk vind.)

In beide voorbeelden lees je dat er een wisselwerking is tussen iets in mij en buiten mij. Ik ben er en dat wat ik waarneem, is er. En tussen mij en dat wat ik waarneem, gebeurt er iets. In dat laatste voorbeeld merk ik dat het liegen mij raakt en negatieve gevoelens teweegbrengt. Ik laat dat wat ik waarneem er zijn en merk op wat er in het contact daarmee bij mezelf gebeurt: ik vind het erg en afschuwelijk hoe die ander mij behandelt, zonder daar iets aan te veranderen of mee te doen.

Ongemerkt gebeuren dit soort dingen de hele dag en is dit een continu proces. De kunst van het waarnemen, is dat ik het alleen opmerk, erbij stilsta: dit is er dus. Dit klinkt eenvoudig, maar is lastig! Maar als jij en ik dat niet gaan leren, zullen we steeds achter onze gedachten en gevoelens aan gaan en worden we door gedachten en gevoelens geleefd.

Ik zal dat wat er buiten mij is en wat er in mij is steeds weer met elkaar verwarren, omdat ik in een split second innerlijke conclusies trek over wat ik buiten waarneem. En die conclusies hebben meestal meer te maken met wat er in mij leeft aan bijvoorbeeld herinneringen, angsten of oordelen – de gekleurde bril van mijn levenservaringen – dan met wat er buiten werkelijk is.

Zo zou ik bijvoorbeeld kunnen denken dat ik een slecht mens ben, omdat iemand tegen mij liegt. Op die manier houd ik de achtbaan van mijn gedachten en gevoelens waarin ik rond sjees in stand en kom ik niet tot rust. Blijf ik gevangen in een wereld die ik in mijn fantasie creëer. Identificeer ik me met wat ik denk en voel en veroordeel ik mezelf tot gebondenheid aan de leugens over mijn beelden, illusies en aannames.

Kortom: hoe meer ik groei in de kunst van het waarnemen, stilsta bij wat er is en dit er kan laten zijn, zonder er iets aan te willen veranderen of datgene wat er is veroordeel, hoe meer ik in vrijheid leef en rust in mijn leven ervaar.

Waarneemoefening
Neem een moment per dag om stil te staan bij wat jij waarneemt. Laat dat wat je waarneemt er zijn en merk op wat er in het contact daarmee bij jezelf gebeurt. Probeer dat wat er is te laten zijn, zonder erover te oordelen, iets aan te veranderen of iets aan te doen. Als je dit regelmatig oefent, groei je in de kunst van het waarnemen en zul je merken dat dit jou helpt om meer vanuit de rust en vrede van God te leven

Tekst: © Lenie Kap